छत्रमान श्रेष्ठ 

नेपालको पुर्बी तराई भागमा  (विशेषत मोरंग र  झापा जिल्लामा) दूषित तथा फोहोर वातावरण, अनियोजित गरिएको सहरीकरणकारणले गर्दा लामखुट्टे बढेसँगै  डेंगु रोग ठूलो स्वास्थ्य समस्याका रूपमा देखापर्न थालेको छ ।डेंगू रोग डेंगू भाइरसले  संक्रमित “एडिज मच्छेट “को टोकाई  द्वारा संक्रमण  हुन्छ ,तर यो रोग प्रत्यक्ष रूपमा एक व्यक्तिबाट अर्को व्यक्तिमा फैलाउन सक्दैन |

हालैका दशकहरूमा ड्युनको घटना नाटकीय रूपमा ठूलो मात्रामा बढेको छ। डेंगू घटनाहरु को वास्तविक प्रमाणिक संख्या कम छ । एक हालको अनुमान अनुसार प्रति वर्ष ३९ करोड   डेंगू संक्रमणहरूरहेको  बताउँछ, जसबाट 96 मिलियन  नैदानिक रूपमा देखिन्छ। डेंगुको प्रकारको अर्को अध्ययन , अनुमान गर्दछ कि 3.9 अरब मान्छे, १२८  देशहरुमा, डेंगू भाइरस संग संक्रमण को जोखिम मा छन् |

डेंगूबाट बच्ने केहि उपायहरु 

१. लामखुट्टेको अन्डा पार्ने ठाउँहरु नस्ट गर्ने

२. व्यक्तिगत घरको सुरक्षा जस्तै कि झयालमा स्क्रिनहरू, लामो-बाहुला भएका कपडाहरू, कीटनाशहरु कोइल र भ्यापराइजरहरू प्रयोग गर्ने

३. सतत रोग नियन्त्रणको लागि सामुदायिक सहभागिता र सजकता बढाउने

४.पनिका भण्डारण तथा पनि जम्न्ने ठाउँ हरु भरसक छोपेर राख्ने